Het Rijk heeft eind januari laten weten een Regio Deal met FruitDelta Rivierenland te willen sluiten. Het kent de regio € 22,5 miljoen aan cofinanciering toe. Dat is fantastisch nieuws voor onze regio.
Het betekent ook dat er veel werk te verzetten is voor het vervolgproces.
Weet dat dit een dynamisch proces is en nog niet alles voor de volgende fases is uitgekristalliseerd. Op deze pagina houden we u op de hoogte en treft u veel gestelde vragen. Informatie en antwoorden op deze vragen kunnen door voortschrijdend inzicht aangepast worden. Houd vooral deze webpagina in de gaten.
Aanvraag en (gedeeltelijke) honorering
Wij stelden in 2024, met tal van samenwerkingspartners, de Regio Deal aanvraag FruitDelta Rivierenland op. Dit was een enerverende tijd die wij, alleen al vanwege de samenwerking met zoveel partijen, niet hadden willen missen. Het leverde een prachtige aanvraag op: “Regio Deal FruitDelta Rivierenland: Floreren in de vruchtbare delta van Nederland”.
De Regio Deal zet in op drie programmalijnen: Toekomstbestendig wonen, Toekomstbestendig Ondernemen en Toekomstbestending Leven. Onder de hoofdprogrammalijnen bevindt zich een elftal programmadoelen waarover wij de komende periode, samen met het Rijk, nadere afspraken gaan maken (zie onder ‘Vooruitblik’).
Op 31 oktober 2024 dienden wij onze aanvraag in. Wij waren zeker niet de enige regio: in totaal werden 27 aanvragen voor een Regio Deal ingediend met een totaal aangevraagd bedrag van € 565 miljoen. Vanuit het Rijk is € 244,3 miljoen beschikbaar. Dit betekent dat het Rijk lastige keuzes heeft moeten maken.
Op 31 januari 2025 kregen wij positieve bericht dat wij één van de zestien regio’s zijn die in de komende periode een Regio Deal met het Rijk mogen sluiten. Dat betekent dat 11 regio’s geen toekenning hebben ontvangen. Regio FruitDelta Rivierenland staat, met een toekenning van 22,5 miljoen, op de 3e plek van toegekende Regio Deals. Het toegekende bedrag is bijna 10% van het door het Rijk beschikbaar gestelde budget.
Goed om te realiseren; in onze aanvraag vroegen wij het Rijk een cofinanciering van € 32,5 miljoen. Het toegekende bedrag van € 22,5 miljoen is hoog maar wel € 10 miljoen lager dan aangevraagd. Dit heeft consequenties voor het realiseren van onze ambities. Ook wij zullen, samen met het Rijk, keuzes moeten maken en moeten snijden.
Vooruitblik
De komende periode bestaat – grofweg – uit twee fasen:
Fase 1: Dealmakingsfase
- Vanuit Regio Rivierenland overleggen we tot de zomer met het Rijk over onze aanvraag. Wij noemen dit de dealmakersfase. Wij kijken met elkaar wat wij belangrijk vinden en waar wij in de uitvoering van de deal nadruk op leggen. Naar verwachting worden deze afspraken in de tweede helft van 2025 in het convenant tussen Rijk en Regio in oktober vastgelegd en ondertekend. Deze afspraken gaan niet over concrete projecten, maar om regionale doelen en resultaten.
- Uitgangspunt is en blijft de 3 programmalijnen, de bijbehorende doelen en het randvoorwaardelijk spoor uit de aanvraag. Ook wenst het Rijk een regionale programmatische aanpak per programmalijn; de regionale doelen en resultaten vormen het uitgangspunt en niet losse projecten.
- Wij vragen de regionale opgavetafels/bestuurlijke overlegtafels van FruitDelta Rivierenland om aan te geven of er – sinds dat wij de aanvraag indienden – nieuwe ontwikkelingen zijn waarmee wij bij de uitvoering van de Regio Deal rekening moeten houden.
- Per programmalijn komen twee ‘aanspreekpunten’ voor de dealmaker om het betreffend programma verder uit te werken. Het is goed op te merken dat het in deze fase – en in het convenant – nog niet om de concrete uitvoering gaat (wát gaat er straks concreet gebeuren?). Wel dient er aantoonbaar zicht te zijn op het grootste gedeelte van de cofinanciering.
Fase 2: Opstart- en uitvoeringsfase
Na het tekenen van het convenant begint de opstart- en uitvoeringsfase.
FruitDelta Rivierenland heeft, bij het opstellen van de aanvraag, al veel zicht gekregen op wat er concreet zou kunnen worden versneld om invulling te geven aan de regionale programmalijnen om de doelen binnen onze aanvraag te behalen. Daar wordt zeker rekening mee gehouden. Uitgangspunt is dat de invulling van de programmalijnen bijdraagt aan de lange termijn effecten en tegelijkertijd binnen de looptijd van de RegioDeal aantoonbaar bijdraagt aan de resultaten van de Regio Deal.
Criteria
Wij houden daarbij nadrukkelijk rekening met de criteria van het Rijk. De toekenning vanuit het Rijk is gebaseerd op onze aanvraag. Dit betekent dat wij de programmalijnen en het randvoorwaardelijk spoor in de uitwerking verder invulling zullen geven. Daarbij heeft het Rijk de wens geuit een programmatische aanpak uit te werken. Dit sluit aan bij onze invalshoek dat de Regio Deal geen optelsom is van lokale projecten. Daarnaast is minimaal 50% cofinanciering benodigd om aanspraak te kunnen maken op Regio Deal gelden.
Veelgestelde vragen
Wat is een Regio Deal?
In een Regio Deal werken Rijk, regio en andere partijen aan het versterken van de (regionale!) brede welvaart voor inwoners en ondernemers. Dat gebeurt door middel van een interbestuurlijke bestuursovereenkomst tussen Rijk en regio (inclusief regionale partners en provincie) waarin afspraken worden gemaakt over doelen, resultaten en aanpak. Kijk ook op: Regio Deals | Rijksoverheid.nl
Waarom is een Regio Deal belangrijk voor FruitDelta Rivierenland?
De Regio Deal FruitDelta Rivierenland ‘Floreren in de vruchtbare delta van Nederland’ is essentieel om een aantal urgente, regionale opgaven versneld aan te pakken. Dat is nodig, want als wij niets doen, dan neemt de kwetsbaarheid van onze regio toe en de leefbaarheid af.In de aanvraag staan de kwetsbaarheden, opgaven en kansen van de regio beschreven. Lees hier de aanvraag van FruitDelta Rivierenland; regiodeal_aanvraag_fruitdeltarivierenland_okt2024.pdf
Wat zijn de speerpunten van de huidige Regio Deal?
In de aanvraag staan de kwetsbaarheden, opgaven en kansen van de regio beschreven. We zetten in op 3 programmalijnen: Toekomstbestendig wonen, Toekomstbestendig ondernemen en Toekomstbestendig leven. Daarnaast willen we werken aan een randvoorwaardelijk spoor dat inzet op het versterken en uitbouwen van de samenwerkingen in de regio en het creëren van een kansenagenda en investeringsagenda. Lees hier de aanvraag van FruitDelta Rivierenland; regiodeal_aanvraag_fruitdeltarivierenland_okt2024.pdf
Welke mensen hebben meegewerkt aan de Regio Deal aanvraag?
De Regio Deal aanvraag van FruitDelta rivierenland wordt breed gedragen. In FruitDelta Rivierenland werken we samen; overheden, ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen, organisaties en ondernemende inwoners (5 O’s). In het voortraject zijn al deze samenwerkingspartners betrokken. Het gaat immers om de toekomstbestendigheid van en voor de hele regio.
Met elkaar is gesproken over de focus en inhoud van deze nieuwe Regio Deal. Apart in één of meerdere voorgesprekken, gezamenlijk tijdens een fysieke brainstromsessie en ook via de digitale route. Ook niet onbelangrijk: colleges van burgemeesters en wethouders, gemeenteraadsleden en ambtenaren zijn actief betrokken en geïnformeerd in deze periode. Tot slot is de conceptaanvraag ook besproken in de Begeleidingsgroep FruitDelta Gebiedsagenda, waarin bestuurders van de 5 O’s zitting hebben.
De aanvraag voor een nieuwe Regio Deal voor FruitDelta Rivierenland is ondertekend door: Regio Rivierenland, Provincie Gelderland, Waterschap Rivierenland, VNO-NCW Midden, ROC Rivor, Natuur en Milieu Gelderland, RWPOA (tegenwoordig Arbeidsmarktregio Rivierenland), Greenport Gelderland, Gebiedscoöperatie Rivierenland en Logistics Valley Rivierenland.
Wat gebeurt er de komende maanden?
Nu het Rijk een Regio Deal met ons wil sluiten en het bedrag bekend is, volgt de fase van dealmaking. We gaan in gesprek met het Rijk om te kijken op welke programmalijnen en doelstellingen uit onze aanvraag het Rijk wil inzoomen. Dit leidt tot een gezamenlijke overeenstemming, ook wel convenant genoemd, met afspraken over regionale doelstellingen, resultaten, bijbehorende regionale aanpak. Naar verwachting zal deze in oktober worden vastgesteld. Op basis van dit convenant wordt er gekeken naar trajecten die uitvoering geven aan de aanvraag die door ons is ingediend.
Hoeveel middelen zijn er beschikbaar?
Het Rijk heeft aan onze regio een Regio Deal toegekend van maar liefst € 22,5 miljoen tot en met 2029. Dat is ongeveer 70% van het gevraagde bedrag. Deze middelen -inclusief 3% voor het algehele voorbereiding, administratie en toezicht voor de totstandkoming, uitvoering en verantwoording van de Regio Deal- komen naar de regio onder voorwaarde dat wij als regio ook minstens € 22,5 miljoen inleggen.
Wie zijn er betrokken bij de dealmakersfase?
In de dealmakersfase gaat een Dealmaker van het Rijk in gesprek met een Dealmaker van de Regio. Beiden worden gevoed door een achterban. Onderstaand figuur toont de betrokkenen voor Regio Rivierenland.
Wat komt er in een convenant te staan?
Het convenant is een afspraak op hooflijnen. Een gezamenlijke overeenstemming met afspraken over regionale doelstellingen, resultaten, bijbehorende regionale aanpak. Het is goed op te merken dat het in deze fase – en in het convenant – nog niet om de concrete uitvoering gaat (wát gaat er straks concreet gebeuren?). Wel dient er aantoonbaar zicht te zijn op het grootste gedeelte van de cofinanciering.
Moet de cofinanciering compleet rond zijn bij het sluiten van de deal?
Voor 85-90 % moeten we er vertrouwen in hebben dat de cofinanciering er is. Het allergrootste gedeelte moet aantoonbaar zijn bij ondertekening van de deal. Of er moet vertrouwen zijn vanuit de ondertekenaars dat de middelen in de loop van de deal hard worden. Tegelijkertijd willen we ook niet alles bij voorbaat dichttimmeren en op die manier geen enkele bewegingsruimte meer hebben. Het vraagt van de dealmaker en het interne team bij de Regio slim onderhandelen en slim nadenken over het ‘HOE’.
Wat betekent dit voor de eventuele cofinanciering vanuit bijvoorbeeld gemeenten?
Per programmalijn zijn eerder al gesprekken gevoerd met regionale partners over het deel dat wij als regio aan cofinanciering moet inleggen, namelijk 22,5 miljoen. Daarvan hebben sommige partners als VNO-NCW of Waterschap al aangegeven dat er cofinanciering is. Ook de provincie heeft aangegeven dat ze zullen zorgen voor cofinanciering, maar nog niet weten hoeveel precies en voor welke onderdelen. Ook het onderwerp van in-kind uren (voor welk tarief? Hoe dan?) is een vraag die speelt. Op dit moment kunnen we daarom nog niet alles zeggen. Het is onderdeel van dealmakersfase om dit steeds concreter in beeld te brengen.
Mogen we de cofinanciering volledig organiseren met opvoeren van in-kind uren?
Nee, dat mag niet, en zou ook niet realistisch zijn. Er moeten met het Rijk en de andere partners nog harde afspraken gemaakt over het bedrag dat toegerekend mag worden voor in-kind uren. De provincie hanteert bij subsidieregelingen een standaardtarief van 60 euro per uur. Over het tarief dat geldt voor uren ingezet in kader van de Regio Deal moeten de afspraken dus nog gemaakt, maar zo’n vast standaardtarief is geen slechte keuze.
Mag ik een project of idee aandragen?
Er is in de dealmakersfase geen directe mogelijkheid om projecten in te dienen. In deze fase gaan we eerst in gesprek met het Rijk om te kijken op welke benoemde doelstellingen binnen de drie programmalijnen uit onze aanvraag het Rijk wil inzoomen. Naar verwachting leidt dit tot afspraken over regionale doelstellingen, resultaten en een bijbehorende regionale aanpak. Het is goed te realiseren dat de Regio Deal géén ‘optelsom van lokale en/of losse projecten’ is. Dat staat het Rijk niet toe.
Via de regionale opgavetafels / portefeuillehoudersoverleggen / stuurgroepen wordt nog wel uitgevraagd of er aanvullende ontwikkelingen en initiatieven zijn in het vakgebied die meegenomen moeten worden in deze dealmakersfase.
Ik heb een andere vraag met betrekking tot de Regio Deal FruitDelta Rivierenland. Waar kan ik terecht?
U kunt uw vraag mailen naar regiodeal@fruitdelta.nl
Bij Regio Rivierenland is een intern team aanwezig dat zo snel mogelijk de gestelde vragen probeert te antwoorden en ook de vragen en antwoorden op de website met regelmaat aanvult de komende tijd.